نکروز پوست نوعی عفونت است که باعث تخریب بافت پوست، ماهیچه و سایر بافت های نرم می شود و به درمان فوری نیاز دارد. در صورت درمان نشدن، احتمال مرگ در عرض چند ساعت بسیار بالا می رود. این عفونت در محل بریدگی، جراحات و زخم ها ایجاد می شود و باکتری ها در این حالت به پوست یا بافت های زیر پوست حمله می کنند. خوشبختانه میزان ابتلا به نکروز پوست بسیار نادر است و در صورت تشخیص به موقع، درمان خواهد شد. ما در این مقاله علت های ایجاد نکروز پوست را بررسی می کنیم، به نکروز پوست بعد از جراحی می پردازیم و به راه های پیشگیری و درمان نکروز اشاره می کنیم.
نکروز پوست چیست؟
در بیماری نکروز پوست، سلول های بافت بدن ساختار پوست شما می میرند. کلمه "نکروز" از زبان یونانی گرفته شده است که به معنای جسد یا مرده است. جراحات، عفونت ها و بیماری های مختلف باعث ایجاد این مشکل می شوند. در این حالت ماهیچه، پوست و سایر بافت های نرم باید به سرعت درمان شوند. در صورت ایجاد عفونت، باکتری ها به پوست یا بافت های زیر پوست حمله می کنند و اگر عفونت به سرعت درمان نشود، در عرض چند ساعت سلول های پوستی می میرند. نکروز پوست در صورت درمان شدن، ممکن است به یک بیماری مرگبار تبدیل شود.
روش های درمان نکروز پوست (ترکیبات موثر در کرم ها که به درمان نکروز کمک می کنند)
برداشتن بافت عفونی: برای جلوگیری از گسترش عفونت، بافت عفونی برداشته می شود. این فرایند با نام دبریدمان شناخته می شود. ممکن است در این روش جای زخم برای همیشه باقی بماند.
پانسمان: استفاده از پانسمان های مرطوب یا خشک باعث می شود که روند بهبود زخم تسریع پیدا کند و پیشرفت بیماری نکروز متوقف شود.
فشار منفی: در این روش مایع از ناحیه زخم کشیده می شود و گردش خون تحریک می شود. در این حالت زخم سریع تر بهبود می یابد و نکروز پوست ایجاد نمی شود.
آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها: اگر عفونت یا قارچ علت ایجاد عفونت نکروز باشد، بهتر است از آنتی بیوتیک ها یا دارو های ضد قارچ استفاده کرد. موادی که خاصیت ضد التهابی، آنتی باکتریال و ضد قارچ دارند، در درمان عفونت های نکروز موثر عمل می کنند. برای مثال مطالعات نشان داده اند که عسل در درمان زخم بسیار موثر است.
اکسیژن درمانی هیپرباریک: در این روش درمانی، لازم است بیمار در یک محفظه تحت فشار قرار بگیرد تا میزان اکسیژن موجود برای گلبول های قرمز خون افزایش یابد.
تزریق واکسن کزاز: پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت اضافی، تزریق واکسن کزاز را تجویز کند.
چه عواملی باعث نکروز پوست بعد از جراحی می شوند؟
نکروز پوست یکی از عوارض جانبی نادر بعد از انجام انواع عمل جراحی است. هر نوع جراحی به رگ های خونی آسیب می رساند. جراح به هر حال در هنگام بریدن پوست شما، به رگ های خونی آسیب می ساند. معمولا بدن به سرعت خود را با شرایط مطابقت می دهد و جریان خون دوباره به حالت طبیعی خود برمی گردد. آسیب بیش از حد به یک ناحیه یا سیگار کشیدن، دیابت یا چاقی و دیگر عوامل بهبودی پوست را دشوار می کند. در این شرایط که خون به پوست نمی رسد، نکروز پوست رخ می دهد. در میان انواع عمل جراحی، جراحی بینی کمترین خطر ابتلا به نکروز پوست را دارد و عمل جراحی شکم بیشترین خطر را دارد. به طور کلی هر چه جراحی پیچیده تر باشد، خطر ایجاد نکروز افزایش می یابد. سیگار کشیدن مهم ترین عامل ابتلا به نکروز پوست است. به همین دلیل توصیه می شود که بعد از عمل جراحی به هیچ وجه سیگار نکشید.
علائم نکروز پوست بعد از جراحی
موارد زیر شایع ترین علائم نکروز هستند. اگر چاق هستید، انواع دیابت دارید، سیستم ایمنی شما ضعیف است، به طور منظم از استروئید استفاده می کنید، شیمی درمانی می کنید، دیالیز می شوید، بیماری قلبی و عروقی دارید، مصرف الکل زیادی دارید یا به بیماری ایدز مبتلا هستید، بیشتر باید مراقب این علائم باشید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، فورا به پزشک مراجعه کنید:
درد بیش از اندازه در ناحیه زخم شده
زخم همراه با تب بالای 38 درجه و ضربان قلب بیش از 100 در دقیقه
دردی که از لبه زخم یا عفونت گسترده تر می شود
درد، حرارت، قرمزی پوست، تورم زخم و بیشتر شدن قرمزی پوست به سرعت
تاول های پوستی
خارج شدن مایع مایل به خاکستری و بدبو از زخم
چرک کردن ناحیه زخم شده که با لمس شدن درد می گیرد
ناحیه ای که در اطراف زخم داغ است
مشکل در فکر کردن و تمرکز
تعریق بیش از حد
بی حس شدن نواحی پوست در محل زخم یا اطراف آن
بسیاری از افرادی که این علائم مانند قرمزی و التهاب پوست را دارند، بعد از تشخیص عفونت نکروز شگفت زده می شوند؛ زیرا به هیچ وجه فکر نمی کنند که اوضاع اینقدر وخیم باشد. اما این عفونت ها اگر به سرعت و با بهترین روش درمان نشوند، به سرعت پیشرفت می کنند و باعث مرگ می شوند. به همین دلیل در صورت مشاهده این علائم از درمان های خانگی و مصرف انواع آنتی بیوتیک اجتناب کنید و سریعا به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید.
فیلر ها یا پرکننده های پوستی (مانند هیالورونیک اسید) برای حجیم کردن پوست و زیبایی بیشتر استفاده می شوند. این روش بسیار رایج است و عوارض آن بسیار کم است. اما در بعضی موارد نکروز پوست ایجاد شده است. ممکن است این علائم بلافاصله یا چند ساعت بعد از عمل ظاهر شوند:
درد و ناراحتی بیشتر از حد انتظار پس از تزریق فیلر
سفید شدن پوست
قرمز و لکه دار شدن پوست
تغییر رنگ پوست مایل به آبی یا بنفش
آیا راهی برای پیشگیری از نکروز پوست داریم؟
بله. برای پیشگیری از نکروز پوست باید کار های زیر را انجام دهید:
✔️ زخم های پوست را بررسی کنید: اگر دیابت دارید یا سیستم ایمنی شما ضعیف است، پا ها و پوست خود را به طور مرتب بررسی کنید تا هر زخم کوچک را پیدا و درمان کنید. اگر زخم ها بزرگ شوند، ممکن است در برابر عفونت آسیب پذیر شوند.
✔️ برش ها و خراش های کوچک را بشویید و بپوشانید: حتی برش های کوچک را نیز با آب و صابون بشویید و روی آن را با چسب زخم بپوشانید.
✔️ وسایل شخصی خود را به اشتراک نگذارید: حوله و تیغ را به هیچ وجه به صورت اشتراکی با دیگران استفاده نکنید.
✔️ از عوامل خطر دوری کنید: اگر به بیماری های مختلف مانند بیماری های قلبی عروقی یا دیابت مبتلا هستید یا اضافه وزن بیش از حد دارید، باید در هنگام ابتلا به این بیماری، از عوامل خطرناک و عفونت زا دوری کنید. همچنین در صورت مصرف الکل و سیگار کشید، باید بیشتر مراقب زخم های خود باشید.
همچنین در انجام عمل جراحی، باید موارد زیر را رعایت کنید: ✔️ نکشیدن سیگار: سیگار مهم ترین عامل ابتلا به نکروز پوست است. نیکوتین رگ های خونی را منقبض می کند و مانع از رسیدن جریان اکسیژن به سلول های پوست می شود. اگر سیگاری هستید، حداقل 2 تا 4 هفته لازم است سیگار نکشید و هیچ محصول نیکوتین داری مصرف نکنید.
✔️ انتخاب جراح ماهر: برای انجام عمل جراحی باید به یک پزشک ماهر، باتجربه و دارای پروانه پزشکی مراجعه کنید. این پزشکان با تجربه ای که دارند، کمتر به رگ های خونی در حین جراحی آسیب می رسانند و خطر ابتلا به نکروز پوست را بسیار کم می کنند. همچنین استفاده از کرم های آنتی بیوتیک بعد از انجام عمل جراحی باعث می شود که ناحیه جراحی شده دچار عفونت نشود و به نکروز پوست دچار نشوید.
جمع بندی برای جلوگیری از ابتلا به نکروز پوست در صورت ایجاد زخم و جراحت، باید مراقبت های لازم انجام شود. مراقبت از زخم با دقت بالا، تمیز نگه داشتن زخم، شستن مکرر دست ها، عوض کردن پانسمان به صورت مرتب و پیروی از دستورات پزشک در هنگام مراقبت از جراحت ابتدایی ترین کار هایی است که باید انجام دهید.
✉️مشاوره پوست و مو بصورت چت در واتساپ-تلگرام: 09358343612 ☎️مشاوره تلفنی : 02165389342 👤مشاوران پوست و مو و پزشکان داروساز در داروخانه مهتاطب آماده پاسخگویی و راهنمایی شما هستند.
دکتر رویا میرنظامی 
