همه ما در طول زندگی خود چندین بار دانه را روی پوست خود تجربه کردیم. دانه ها بسیار متفاوت هستند و می توانند به دلایل مختلفی به وجود بیایند. یکی از رایج ترین نوع آن ها، دانه های قرمز خارش دار روی پوست هستند که به آن ها راش نیز گفته می شود. راش پوستی می تواند به دلایل مختلفی روی پوست پدیدار شود و اشکال بسیار متفاوتی نیز دارد. در این مقاله درمورد علت دانه قرمز خارش دار روی پوست و شکل های مختلف آن توضیح خواهیم خواهیم داد. شما نیز می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد علل و نحوه درمان این دانه های خارش دار وارد سایت مهتاطب شوید و مقالات آن را مطالعه نمایید.
راش چیست؟
راش یا همان دانه های قرمز خارش دار روی پوست، تغییرات غیر عادی در رنگ یا بافت پوست هستند. راش معمولا در اثر التهاب پوست به وجود می آید که بروز آن می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. راش ها اشکال بسیار مختلفی دارند. برای مثال اگزما، گرانولوم آنولار، لیکن پلان و پیتریازیس روزآ برخی از اشکال دانه های قرمز خارش دار روی پوست محسوب می شوند.
علائم دانه قرمز خارش دار روی پوست
قبل از این که درمورد علت دانه قرمز خارش دار روی پوست توضیح دهیم بهتر است که ابتدا با علائم راش ها آشنا شوید. برخی از علائم راش ها عبارت است از :
عواملی که می تواند باعث بروز راش شود بسیار متفاوت است؛ برای مثال محرک ها و آلرژن ها در آب و هوا و محیط می توانند علت بروز دانه قرمز خارش دار روی پوست باشند. برخی از دلایل رایج دیگر که موجب بروز دانه های قرمز روی پوست می شود عبارت است از : 1) عفونت های ویروسی یا باکتریایی 2) محرک های پوست مانند صابون، محصولات مراقبت از پوست یا برخی از پارچه ها 3) سابقه شخصی یا خانوادگی آلرژی، تب یونجه یا آسم 4) حساسیت به برخی از دارو ها مانند دارو های فشار خون بالا، بیماری های قلبی و آرتریت 5) عوامل محرک مانند بیماری های هپاتیتB یا هپاتیت C
رایج ترین اشکال دانه قرمز خارش دار روی پوست
علت دانه قرمز خارش دار روی پوست می تواند متفاوت باشد. همچنین اشکال مختلفی از این دانه های قرمز نیز وجود دارد. برخی از رایج ترین آن ها را در ادامه توضیح می دهیم :
1) اگزما:
اگزما یک اصطلاح کلی است که چندین حالت پوستی را توصیف می کند. اگزما می تواند به پوست ملتهب، قرمز، پوسته پوسته و خارش دار اشاره کند. اگزما یکی از شایع ترین بیماری های پوستی است و خود نیز اشکال مختلفی دارد. رایج ترین نوع اگزمای پوستی که خیلی از افراد فارغ از بزرگسال و کودک دچار آن می شوند اگزمای آتوپیک است. نکته ای که درمورد این اگزما وجود دارد این است که قابل سرایت نیست. علت دانه قرمز خارش دار روی پوست از نوع اگزما می تواند برای هر کسی متفاوت باشد. اما به طور کلی در بزرگسالان اگزما روی دست ها، آرنج ها و پشت زانو ها به وجود می آید. در کودکان خردسال نیز روی صورت، پشت گردن و پوست سر به وجود می آید. برخی از عوامل می توانند باعث تشدید اگزما شوند، اما دلیل دقیق بروز این بیماری هنوز ناشناخته است.
2) کهیر:
برای پیدا کردن علت دانه قرمز خارش دار روی پوست باید با شکل های مختلف دانه های قرمز روی پوست آشنا شویم. یکی دیگر از اشکال دانه های قرمز خارش دار روی پوست کهیر است. کهیر یک بیماری پوستی است که باعث برآمدگی، خارش و جوش روی پوست می شود. علت کهیر معمولا حساسیت به ماده ای خاص یا نیش حشرات است. همچنین می تواند به دلیل تغییرات ناشی از دما و عفونت های باکتریایی نیز به وجود بیاید.
3) درماتیت تماسی:
درماتیت تماسی زمانی به وجود می آیند که شما با مواد محرک مانند شوینده ها، عطر ها و مواد شیمیایی به مدت طولانی تماس داشته باشید. به همین دلیل یک علت دانه قرمز خارش دار روی پوست می تواند تماس با محرک های این چنینی باشد.
4)گرانولوم حلقوی:
دانه های قرمز خارش دار روی پوست می توانند به شکل گرانولوم حلقوی نیز روی پوست نمایان شوند. گرانولوم حلقوی یا آنولار (annulare) یک بیماری مزمن پوستی است که در آن جوش برآمده نیست اما بثورات دایره ای شکل با برجستگی های قرمز کوچکی روی پوست به وجود می آیند. گرانولوم حلقوی معمولا کودکان خردسال و جوانان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. میزان شیوع این بیماری در دختران کمی بیشتر است. گرانولوم حلقوی معمولا در افرادی دیده می شود که از نظر جسمی سالم هستند. گرانولوم حلقوی معمولا در پشت ساعد، دست ها یا پا ها به وجود می آید و بثورات ممکن است خارش خفیفی نیز داشته باشند.
5) لیکن پلان:
علت بروز دانه قرمز خارش دار روی پوست از نوع لیکن پلان (Lichen planus) معمولا بیماری خود ایمنی است. جوش های لیکن پلان برآمدگی براق و صافی دارند. اغلب جوش های لیکن پلان شکل زاویه ای و رنگ مایل به قرمز ارغوانی دارند. لیکن پلان می تواند روی هر نقطه از پوست ظاهر شود. اما رایج ترین مناطقی که درگیر لیکن پلان می شوند مچ دست، مچ پا، ساق پا، پشت و گردن هستند. برخی از افراد همچنین ممکن است دچار لیکن پلان در داخل دهان، ناحیه تناسلی، پوست و یا حتی ناخن ها شوند. این حالت اغلب بزرگسالان 30 تا 70 سال را مبتلا می کند و در بین افراد جوان یا خیلی مسن شایع نیست.
6) پیتریازیس روزآ:
یکی دیگر از اشکال دانه های قرمز خارش دار روی پوست پیتریازیس روزآ (Pityriasis rosea) است که یک مشکل پوستی شایع به شما می رود. علت دانه قرمز خارش دار روی پوست از نوع پیتریازیس روزآ دقیق مشخص نیست. این عارضه معمولا با یک لکه بزرگ، پوسته پوسته و صورتی رنگ روی سینه یا پشت به وجود می آید. بعد از آن به دیگر قسمت های بدن سرایت می کند. پوست کمی دچار خارش و التهاب خواهد شد. تعداد و اندازه لکه ها نیز می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. این عارضه پوستی معمولا روی کمر، گردن، قفسه سینه، شکم، بالای بازو ها و پا ها ظاهر می شود. نوع بثورات نیز می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
7) جوش های ویروسی:
علت دانه قرمز خارش دار روی پوست می تواند عوامل ویروسی باشد؛ برای مثال جوش های قرمز خارش دار روی پوست ممکن است در اثر عفونت های ویروسی مانند سرخک یا آبله مرغان به وجود آمده باشند.
8) پسوریازیس:
پسوریازیس (Psoriasis) یک عارضه پوستی است که معمولا باعث ایجاد بثورات ضخیم و پوسته پوسته می شود. رایج ترین قسمت ها برای بروز پسوریازیس معمولا زانو ها، پشت، آرنج، اندام تناسلی و پوست سر است. پسوریازیس در اکثر اوقات یک بیماری دائمی است و می تواند از والدین به فرزند منتقل شود.
تشخیص دلیل بروز دانه های قرمز خارش دار روی پوست
تشخیص علت دانه قرمز خارش دار روی پوست کار آسانی نیست؛ چون که دلایل بسیار زیادی برای بروز راش های پوستی وجود دارد. برای تشخیص دلیل دانه های قرمز خارش دار، پزشک پوست شما را بررسی می کند و سپس درمورد علائم آن از شما سوالاتی می پرسد. بعد از آن پزشک می تواند از طریق آزمایش های مختلف دلیل بروز راش و خارش پوستی را در بدن شما بررسی کند. برخی از آزمایش هایی که ممکن است برای تشخیص علت بروز دانه های قرمز روی پوست تجویز شوند عبارت اند از :
1) بیوپسی پوست:
بیوپسی یا نمونه برداری پوست شامل برداشتن بخش کوچکی از پوست ناحیه آسیب دیده می شود. بعد از برداشتن مقداری از پوست آن را به آزمایشگاه می فرستند تا برای تشخیص ویروس یا باکتری مورد بررسی قرار بگیرد.
2) آزمایش خون:
برای تشخیص علت دانه قرمز خارش دار روی پوست می توان از آزمایش خون نیز استفاده کرد. پزشک می تواند بیماری های خاصی که موجب بروز دانه روی پوست شما شده است را از طریق اندازه گیری سطح آنتی بادی در خون شما تشخیص دهد. علاوه بر این ممکن است راش نتیجه بیماری خود ایمنی باشد. پس انجام دادن آزمایش خون می تواند به تشخیص علت آن کمک زیادی کند.
3) تست آلرژی:
راه بعدی برای تشخیص علت دانه قرمز خارش دار روی پوست تست آلرژی است. در این آزمایش خراش هایی روی پوست داده می شود و سپس پچ تست روی آن قرار می گیرد. در طول آزمایش اگر پوست شما نسبت به آلرژن ها واکنش نشان دهد، مواردی که به آن ها آلرژی خواهید داشت مشخص خواهند شد.
جمع بندی دانه های پوستی یک مشکل رایج هستند که همه ما حداقل یک بار با آن ها دست و پنجه نرم کرده ایم. یکی از رایج ترین شکل های دانه روی پوست، دانه های قرمز خارش دار هستند. این دانه ها با نام راش شناخته می شوند و خود دارای اشکال بسیار مختلفی هستند که هر کدام می توانند به دلایل خاصی به وجود بیایند. در این مقاله برای آشنایی با علت دانه قرمز خارش دار روی پوست برخی از اشکال راش و دلایل بروز آن ها را نام بردیم.