دکتر رویا میرنظامی 
کرم ضد آفتاب مانند یک سپر در برابر اشعه های مضر خورشید عمل میکند. اشعه های مضر خورشید باعث آفتاب سوختگی، پیری زودرس و بروز چین و چروک و آسیب های دیگر پوست می شود که برای جلوگیری از این اتفاقات، از کرم ضد آفتاب استفاده میکنیم. کرم ضد آفتاب از جهات مختلف به دسته های متفاوتی تقسیم می شود، مثلا انواع کرم ضد آفتاب از نظر نوع پوست، انواع کرم ضد آفتاب از نظر شکل و فیزیکی و شیمیایی بودن مواد سازنده. در این مقاله، درباره ترکیبات، عملکرد، SPF، انواع مختلف و سوالات متداول درباره کرم ضد آفتاب می پردازیم.
نور خورشید برای بسیاری از عملکردهای بدن از جمله تولید ویتامین D و حفظ و روحیه شبانه روزی شما ضروری است؛ با این وجود قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب نیز می تواند مضر باشد. اشعه ماورای بنفش (UV) ممکن است منجر به آسیب پوستی کوتاه مدت و طولانی مدت، از جمله آفتاب سوختگی، علائم پیری و حتی سرطان پوست شود. تقریبا از هر 5 نفر، یک نفر در ایالات متحده آمریکا ممکن است در طول زندگی خود به سرطان پوست مبتلا شود.
تحقیقات نشان داده اند که 95% از اشعه ماورای بنفش، UVA است که به پوست ما می رسد، که در اصل مسئول اثرات مزمن مانند عکسبرداری، چروک شدن پوست و لکه های پیری است. اشعه UVB درصد کمتری از اشعه ماورای بنفش را تشکیل میدهد اما ممکن است به طور بالقوه مضر تر از UVA باشد، زیرا علت اصلی آسیب سوختگی میباشد. UVA و UVB هر دو می توانند باعث سرطان پوست شوند.
حتی با وجود این خطرات، بسیاری از افراد بدون اینکه از کرم ضد آفتاب استفاده کنند به بیرون از منزل خود می روند. هرگونه تابش طولانی می تواند مدت در معرض آفتاب، می تواند خطر آفرین باشد، حتی اگر در فصل تابستان نباشد. مثلا اگر در زمستان به اسکی بروید، یا اینکه در خانه در کنار پنجره باشید، باید از پوست خود در برابر اشعه های ماورای بنفش محافظت کنید.
حتما بخوانید: چه زمانی باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم؟
کرم ضد آفتاب انواع مختلفی دارد. کرم ضد آفتاب به این خاطر که دارای فیلترهای هست که تابش اشعه ماورای بنفش، را منعکس، پراکنده یا جذب می کند، برای پوست صورت و بدن کاملا ضروری میباشد. دو نوع کرم ضد آفتاب وجود دارد: کرم ضد آفتاب شیمیایی و کرم ضد آفتاب فیزیکی یا معدنی.
کرم های ضد آفتاب از نظر مواد سازنده و عملکرد به دو گروه تقسیم می شوند: ترکیبات فیزیکی و شیمیایی
اس پی اف (SPF) فاکتور محافظت از پوست در برابر اشعه UVB میباشد. اگر کرم ضد آفتابی که فاقد SPF بوده یا مقدار آن کم باشد را استفاده کنید، خواهید دید که چقدر پوست شما در برابر آفتاب قرمز و سوخته می شود. این تاثیری است که فاکتور SPF روی پوست می گذارد. اگر پوست شما معمولاً بعد از 10 دقیقه زیر نور آفتاب می سوزد، استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 15 به شما این امکان را می دهد که تقریباً 150 دقیقه بدون سوزاندن در زیر نور خورشید بمانید (15 برابر بیشتر)، البته این اعداد تقریبی است و به میزان نور خورشید، نوع پوست و میزان استفاده از کرم ضد آفتاب بستگی دارد.
کرم های ضد آفتاب با SPFهای مختلف در بازار موجود هستند. بسیاری از افراد تصور میکنند که هر چقدر میزان اس پی اف یک ضد آفتاب بیشتر باشد، بهتر و بیشتر از پوست محافظت میکند، اما این طور نیست. جالب است بدانید که میزان محافظت ضدآفتاب با SPF 30، 97 درصد و با SPF 100 این محافظت به 99 درصد می رسد، یعنی تفاوت آنها تنها دو درصد است، با این حال متخصصان پوست، استفاده از کرم های ضد آفتاب با SPF 30 را توصیه میکنند. کودکان و افرادی که پوست حساسی دارند هم بهتر است از ضد آفتاب SPF 50 به بالا استفاده نمایند.
تنها فاکتور SPF از پوست شما محافظت نمیکند. ضد آفتاب طیف گسترده از پوست در برابر اشعه UVA و UVB محافظت میکند. هنگام خرید کرم ضد آفتاب خوب، باید توجه داشته باشید که به جز SPF، نام PA نیز روی بطری آن حک شده باشد. PA نشان دهنده طیف گسترده بودن ضد آفتاب میباشد که معمولا یک یا چند + کنار آن می آید. هر چقدر تعداد این مثبت ها بیشتر باشد، یعنی محافظت این کرم در برابر اشعه های UV بیشتر است.
همه. هرکسی بدون در نظر گرفتن رنگ پوست، سن و جنسیت در معرض سرطان پوست و آفتاب سوختگی است، بنابراین استفاده از کرم ضد آفتاب برای تمام افراد بالای 6 ماه ضروری است.
همه چیز به شاخص اشعه های UV در طول روز بستگی دارد. اشعه ماورای بنفش از ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر در بیشترین مقدار خود قرار دارد، اما متخصصان پوست توصیه میکنند که هر زمانی از روز که از خانه خارج شدید، حتما از کرم ضد آفتاب استفاده نمایید. طبق آکادمی پوست آمریکا، حتی در روزهای بارانی و برفی، حدود 80 درصد از اشعه های مضر UV خورشید می توانند در پوست شما نفوذ کنند، بنابراین اگر در این شرایط قصد خارج شدن از خانه را دارید، نباید مصرف کرم ضد آفتاب را فراموش کنید.
اگر در محیط سر بسته ای هستید اما در کنار پنجره یا جایی که نور به طور مستقیم به شما میتابد، هستید هم بهتر است کرم ضد آفتاب را به پوست خود بمالید زیرا اشعه ماورای بنفش از شیشه هم عبور میکند. توصیه میکنیم که به مقاله آیا استفاده از کرم ضد افتاب در خانه ضرورتی دارد نیز مراجعه کنید.
اولین نکته درباره نحوه مصرف کرم ضد آفتاب، این است که بدانید باید حداقل 15 دقیقه پیش از خروج از منزل، از ضد آفتاب استفاده نمایید. متخصصان پوست توصیه میکنند که هر 2ساعت یکبار آن را تجدید کرده و در صورتی که قصد شنا دارید یا زیاد تعریق می کنید، باید زودتر کرم را روی پوست خود اعمال کنید. نکته دیگری که باید بدانید، این است که مدت تجدید کرم ضد آفتاب به میزان SPF آن هم بستگی دارد، اگر این عدد کم باشد، ممکن است پوست شما سریعتر بسوزد، بنابراین یا از یک ضد آفتاب با SPF بالاتر استفاده نمایید و یا اینکه مقدار زیادی روی پوست خود بمالید.
چنانچه دچار آفتاب سوختگی شدید، درمان فوری آن لازم است. همیشه به دنبال سایه باشید و از قرار گرفتن در معرض آفتاب جلوگیری کنید. یکی از مهمترین موارد در مراقبت از آفتاب سوختگی نوشیدن آب اضافی است. آفتاب سوختگی، آب بیشتری از بدن خود را می گیرد زیرا آفتاب سوختگی مایعات را به سطح پوست می کشد و گرمای اضافی منجر به افزایش تبخیر می شود. درمان های موضعی که ممکن است به رفع علائم شما کمک کنند، مانند حمام های خنک، مرطوب کننده های ملایم و حتی کرم هیدروکورتیزون که بدون نسخه پزشک هم می توان تهیه کرد. اگر ناراحتی قابل توجهی دارید، می توانید از آسپرین یا ایبوپروفن نیز طبق دستور استفاده کنید.
"چه مقدار باید ضد افتاب بزنیم؟" سوال دیگری است که در مقاله کرم ضد آفتاب چیست به آن پاسخ می دهیم. سازمان بهداشت جهانی مقدار 35 میلی لیتر را برای کل بدن توصیه میکند، یعنی 7 قاشق غذا خوری. یک قاشق برای صورت، سر و گردن، یک قاشق برای هر بازو و هر پا و یک قاشق غذاخوری برای جلو و پشت بدن.
عدم استفاده کافی از کرم ضد آفتاب منجر به کاهش محافظت از پوست می شود. اکثر افراد نگران هستند که با استفاده زیاد از کرم ضد آفتاب، خیلی زود مقدار آن تمام شود، این مسئله به خصوص درباره کرم های ضدآفتاب خارجی صدق می کند، زیرا برندهای خارجی ضد آفتاب معمولا گران تر از برندهای ایرانی هستند. کرم ضد آفتاب ایرانی و خارجی تفاوت چندانی ندارند، چیزی که مهم است، مصرف به اندازه کافی از آن است. هرگز در مصرف ضد آفتاب خساست به خرج ندهید.
بله. کرم ضد آفتاب نوزادان متناسب با سیستم بدن آنها طراحی شده و پوست لطیف آنها را تحریک نمیکند، با این حال استفاده از ضد آفتاب برای نوزادان تنها راه حفاظت از پوست آنها نیست. از پوست نوزادان زیر 6 ماه با کمک لباس های آستین بلند، کلاه و عینک آفتابی باید محافظت کرد.
مقاله مرتبط : کرم ضد آفتاب مخصوص کودکان
غدد چربی در پوست های چرب، بیش از حد سبوم تولید میکنند که این اتفاق به دلایل ژنتیکی، متابولیک و هورمونی بوجود می آیند. کسانی که ذاتا پوست چربی دارند. پوست چرب به آخرین چیزی که احتیاج دارد، ضد آفتاب و کرم مرطوب کننده سنگین و روغنی است، زیرا در این صورت منافذ پوست کاملا بسته می شود، بنابراین کرم ضد افتاب مخصوص پوست چرب نباید بیش از حد چرب باشد.
مهم ترین نکته در خرید کرم ضد آفتاب مخصوص پوست خشک، ترکیبات آن است. ضد آفتاب پوست خشک باید حاوی روغن های گیاهی بدون عطر باشد مانند شی باتر و روغن های میوه تا از خشکی پوست جلوگیری کرده و باعث نرمی و از بین رفتن پوست بشود. از آنجایی که پوست های خشک همیشه با کم آبی و دهیدراته شدن دست به گریبان هستند، کرم ضد آفتاب پوست خشک باید ترکیباتی مانند هیالورونیک اسید داشته باشد.
همان طور که گفتیم کرم ضد آفتاب برای پوست خشک نباید حاوی مواد معطر و حساسیت زا مانند الکل و اسانس مرکبات تحریک کننده که باعث خشک شدن یا قرمز شدن پوست می شود، باشد، همچنین برای جلوگیری از پیری زودرس پوست، این محصولات باید حاوی آنتی اکسیدان باشند.
کسانی که پوست حساسی دارند، معمولا با مشکلات پوستی مانند روزاسه، جوش های پوستی و غیره درگیر هستند. این افراد باید از محصولاتی استفاده کنند که هیچ گونه مواد شیمیایی، حساسیت زا و تحریک کننده نداشته باشد. موادی مانند پارا آمینو بنزوئیک اسید، اکسی بنزون، دی اکسی بنزون برای پوست های حساس بسیار خطرناکند و به جای آن باید حاوی دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی باشند. بهترین کرم ضد آفتاب برای پوست های حساس، کرم مخصوص کودکان میباشد.
مقاله مرتبط : روتین مراقبت از پوست حساس
پوست مختلط همان طور که از نامش مشخص است، ویژگی های پوست خشک و چرب را باهم دارد، به همین خاطر ممکن است که پیدا کردن کرم ضد آفتاب برای این نوع پوست کمی دشوار باشد. اگر پوست مختلطی دارید، باید به دنبال ضد آفتابی باشید که لایه های عمیق پوست را به خوبی آبرسانی کرده و توزان چربی در لایه های مختلف پوست را برقرار کند، همچنین باید حاوی آنتی اکسیدان و ویتامین های لازم برای تغذیه و آبرسانی پوست هم باشد.
به طور کلی کرم ضد آفتاب مخصوص پوست مختلط باید نه آنقدر چرب باشد که روی پوست بماسد و نه آنقدر خشک که پوست باعث پوسته پوسته شدن پوست شود. همچنین این محصول نباید حاوی مواد حساسیت زا و معطر باشد.
کرم ضد آفتاب شیمیایی، فیلترهای آلی اشعه ماورای بنفش را جذب میکند و آن را به مقدار کمی گرما تبدیل میکند. در ترکیباتی که روی بطری کرم ضد آفتاب ذکر می شود، ممکن است متوجه موادی مانند اکسی بنزون، آزوبنزن و اکتوکریلن شوید. اکسی بنزون و آووبنزون فیلترهای نسبتا خوبی برای اشعه UVA هستند. با این حال ممکن است آنها با عوامل دیگری homosalate، octocrylene و oktisalate جفت شوند تا آنها را تثبیت کرده و از UVB محافظت کنند. در کشورهای دیگر ترکیبات جدیدی از جمله Mexoryl XL، Tinosorb M/S و Mexoryl XL تولید شده اند که اکنون به عنوان ضد آفتاب طیف گسترده استفاده می شوند.
فیلترهای غیر آلی ترکیبات معدنی مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم هستند که از نظر تئوری با بازتاب و پراکندگی نور UV برای محافظت از پوست شما کار میکنند. با این حال، برخی مطالعات نشان داده اند که این ترکیبات در واقع با جذب اشعه ماورای بنفش و تبدیل آن به گرما کار میکنند. ضد آفتاب فیزیکی محافظت بیشتری در برابر طیف گسترده ای در برابر نور UVA و UVB دارند. آنها همچنین تمایل دارند فرمولاسیون مورد استفاده در کرم ضد آفتاب کودکان باشند، زیرا در پوست های حساس راحت ترند. این ضد آفتاب ها ضخیم تر می شوند و ممکن است سفیدتر به نظر برسند.
تفاوت اصلی بین ضد آفتاب شیمیایی و فیزیکی (مینرال) به ترکیبات و نحوه محافظت آنها در برابر اشعه ماورای بنفش برمیگردد. ضد آفتاب های مینرال از موادی مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم تشکیل شده است. ذات این عناصر به گونه ای است که روی سطح پوست قرار میگیرند و مانند یک سپر فیزیکی در مقابل اشعه های مضر خورشید از پوست محافظت میکند، درحالی که عناصر ضد آفتاب های شیمیایی، یعنی اکسی بنزون، آووبنزون، اکتوکریلن و هموسالات به لایه های عمیق تر پوست نفوذ کرده تا با اشعه ماورای بنفش، در آنجا واکنش نشان دهد. برخی از افراد معتقدند که ضد آفتاب های شیمیایی به دلیل مواد سازنده آنها باعث جذب بیشتر اشعه های مضر خورشید و آسیب های بیشتر به پوست می شوند.
جدا از ترکیبات آنها، یکی از بزرگترین تفاوت های کرم های ضد آفتاب شیمیایی و معدنی ظاهر آنها روی صورت است. از آنجایی که کرم های ضد آفتاب شیمیایی در عمق پوست فرو می روند، متخصصان پوست بر این باروند که احتمال باقی ماندن آنها روی پوست کمتر است، در نتیجه ضد آفتاب های شیمیایی برای اینکه زیر آرایش استفاده شوند، بهترند.
ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند، اما برخی از متخصصان پوست و مو معتقدند که چون کرم ضد آفتاب مینرال سریع تر روی پوست اثر میکنند، بهتر از نوع شیمیایی است، اما مهم ترین نکته در مصرف این محصول، محافظت از پوست در برابر اشعه های ماورای بنفش می باشد و نوع فیزیکی و شیمیایی آن هردو حفاظت کامل را تضمین میکنند.
یکی از مواردی که هنگام خرید کرم ضد آفتاب، متصدی داروخانه از شما می پرسد، این است که ضد آفتاب رنگی میخواهید یا غیر رنگی؟ شما برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید تفاوت این دو را بدانید.
کرم ضد آفتاب رنگی حاوی اکسیدهای آهن مانند اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم است که همگی ذرات معدنی هستند و تحقیقات نشان داده اند که این عناصر نه تنها از اشعه ماوراء بنفش، بلکه از نور آبی ساطع شده از صفحه کامپیوتر و تلفن همراه نیز جلوگیری می کند.
از آنجایی که در گذشته ضد آفتاب های معدنی (مینرال) لایه سفیدی روی پوست به جا می گذاشتند، برای رفع این مشکل، امروزه به این محصولات رنگدانه اضافه میکنند، در نتیجه کرم ضد آفتاب رنگی می شود. رنگ دانه هایی که به کرم ضد آفتاب اضافه می شوند، رنگ مرئی را روی پوست ایجاد کرده تا نور مرئی خورشید را منعکس کند.
کرم های ضد آفتاب بدون رنگ حاوی فیلترهایی هستند که از پوست در مقابل اشعه های UVA و UVB محافظت میکنند اما این مواد نمی توانند در برابر نور مرئی مقاومت کنند، زیرا برای جلوگیری از اصابت نور مرئی، باید ترکیبات ضد آفتاب روی پوست دیده شوند، بنابراین ضد آفتاب های غیر رنگی نمی توانند نور مرئی را مسدود کنند.
مقاله مرتبط : درمان لکه های آفتاب سوختگی صورت
سوالی که بسیاری از کاربران از پزشکان مهتاطب می پرسند، این است که آیا کرم ضد آفتاب برای سلامتی مضر است؟ در جواب به این سوال باید بگوییم ضد آفتاب در کنار تمام تاثیرات مثبتی که دارد، عوارض جانبی هم دارد. در ادامه این مقاله ما تمام عوارضی که ممکن است در اثر مصرف موضعی ضد آفتاب پیش بیاید به شما می گوییم به یاد داشته باشید که این عوارض برای تمام افراد پیش نمی آید.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر هنگام مصرف موضعی ضد آفتاب، فوراً با پزشک خود مشورت کنید:
برخی از عوارض جانبی ضد آفتاب ممکن است رخ دهد که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. این عوارض جانبی ممکن است با مصرف دارو از بین بروند. همچنین، ممکن است متخصص مراقبت های بهداشتی شما بتواند راه هایی برای جلوگیری یا کاهش برخی از این عوارض جانبی به شما بگوید. این عوارض شایع، خشکی یا سفت شدن پوست میباشد.
در انتهای مقاله ضد آفتاب چیست باید به این سوال پاسخ دهیم که بهترین کرم ضد آفتاب چه ویژگی هایی دارد؟ فارغ از نام برند و کشور سازنده کرم ضد آفتاب، باید به چند نکته توجه کنید:
خیر. هیچ کرم ضد آفتابی ضد آب نیست، حتی برندهایی که این ادعا را دارند، بعد از 40 حضور در آب، مقاومت آنها تا 50 درصد کاهش میابد.
خیر. مصرف کرم ضد آفتاب برای زنان باردار هیچ خطری ندارد اما از آنجایی که ضد آفتاب های فیزیکی جذب جریان خون می شوند، برای انواع پوست و سنین بی خطر هستند، به همین خاطر پزشکان توصیه میکنند که در دوران بارداری از کرم های ضد آفتاب شیمیایی استفاده نشود.
بله. کرم ضد آفتاب نیز مانند بسیاری از وسایل آرایشی و بهداشتی، تاریخ تولید و انقضا دارد و مدت استفاده آن معمولا بین 12 تا 18 ماه پس از باز شدن درب میباشد. نگهداری کرم ضد آفتاب در دمای بالا یا زیر نور مستقیم خورشید می تواند عمر مفید آن را کاهش دهد.
محافظت از پوست حتی اگر به اندازه کمی هم باشد، باز بهتر از هیچی است، برای اینکه SPF ضد آفتاب کاملا اثر خود را داشته باشد باید حدود یک قاشق چای خوری روی صورت اعمال شود، بنابراین بهتر است که ابتدا مواد آرایشی را روی صورت خود اعمال کرده و سپس از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
بهترین، ارزان ترین و ایمن ترین راهی که با آن می توانید از پوست خود در برابر اشعه ماورای بنفش محافظت کنید، استفاده از کرم ضد آفتاب است. برای خرید اینترنتی بهترین کرم ضد آفتاب ایرانی و خارجی می توانید به داروخانه آنلاین مهتاطب مراجعه نمایید. لازم به ذکر است که تمام محصولاتی که در داروخانه آنلاین مهتاطب به فروش می رسد، از وزارت بهداشت مجوز داشته و کاملا قابل اطمینان است.
منبع: https://www.health.harvard.edu/blog/sun-protection-appropriate-sunscreen-use-2018062114114
مقالات پیشنهادی:
