ویتیلیگو، لک و پیس، پیسی یا برص یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به ملانوسیت های سالم (سلول های رنگدانه پوست) حمله می کند و باعث تغییر رنگ پوست به رنگ سفید می شود. ویتیلیگو به خودی خود خطرناک و دردناک نیست ولی زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد و شما باید از نظر روحی آماده باشید. علت دقیق این بیماری مشخص نیست و درمانی قطعی برای این بیماری پیدا نشده است. ما در این مقاله قصد داریم شما را با روش های مختلف درمان لک و پیس یا ویتیلیگو آشنا کنیم.
بیماری ویتیلیگو یا لک و پیس چیست؟
ویتلیگو نوعی بیماری پوستی است که در آن ملانوسیت ها (سلول های ساخت رنگدانه در آناتومی پوست) هستند از بین می روند و پوست رنگ خود را از دست می دهد. ویتیلیگو می تواند هر قسمتی از پوست بدن را درگیر کند و هر فردی با هر سن، جنس و نژادی ممکن است به این بیماری مبتلا شود. البته این بیماری در افرادی که در دهه بیست زندگی خود هستند بیشتر شایع است. ویتیلیگو یا لک و پیس که تقریبا یک درصد از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند، می تواند یک بیماری ویرانگر عاطفی باشد. تاکنون درمان قطعی ای برای این بیماری پیدا نشده است. البته به لطف تحقیقات اخیر، راه های جدید برای درمان لک و پیس پیدا شده است که می تواند برای مبتلایان به این بیماری امیدوارکننده باشد.
راه های درمان بیماری لک و پیس یا ویتیلیگو
برخی از افراد مبتلا به این بیماری ترجیح می دهند این بیماری را درمان نکنند؛ زیرا این بیماری بر سلامتی یا عزت نفس آن ها تاثیری نمی گذارد. هدف افرادی که درمان را انتخاب می کنند، معمولا کاهش لک سفید روی پوست است. این لک های سفید بر کیفیت زندگی فرد و روان او تاثیر می گذارد. به همین دلیل بیمار باید در کنار درمان لک و پیس یا ویتیلیگو، به روانشناس مراجعه کند. دارو های تجویزی خوراکی و موضعی، نور درمانی، جراحی و برخی تغییرات در سبک زندگی می تواند به درمان لک و پیس کمک کند. هیچ درمان قطعی ای برای این بیماری پیدا نشده است؛ اما یک متخصص پوست می تواند به شما کمک کند تا برنامه ای درمانی تنظیم کنید و این بیماری را تا حد زیادی کنترل کنید. شما برای این بیماری حتما باید به متخصص پوست مراجعه کنید. ما در این قسمت تلاش داریم که شما را با راه های درمان لک و پیس آشنا کنیم.
درمان با پماد یا قرص
1) کورتیکواستروئید های موضعی:
کرم ها یا پماد های استروئیدی را می توان در نواحی آسیب دیده پوست استفاده کرد تا به تغییر نحوه عملکرد سلول های ایمنی کمک کند. این کرم ها ممکن است در مبارزه با التهاب از آسیب بیش از حد به بافت جلوگیری کنند. کرم ها معمولا برای استفاده در نواحی کوچک تر پوست تجویز می شوند و ممکن است برای افرادی که پوست تیره دارند بهترین تجویز باشند. برخی تحقیقات نشان داده اند که کورتیکواستروئید ها موضعی بر روی صورت موثر تر هستند. پس از شش ماه مقداری رنگدانه به پوست افرادی که از کورتیکواستروئید های موضعی قوی استفاده می کنند، باز می گردد و لک های سفید روی پوست کمتر می شوند.
2) کورتیکواستروئید های خوراکی:
اگر ویتلیگو بسیار شدید باشد، کورتیکواستروئید هایی مانند پردنیزون (که قرص حاوی کورتون است) اولین گزینه برای کند کردن سرعت پیشرفت بیماری لک و پیس یا ویتیلیگو هستند. کورتیکواستروئید ها با سرکوب سیستم ایمنی باعث درمان لک و پیس می شوند. عارضه جانبی شایع کورتیکواستروئید ها قند خون بالاست و عوارض جانبی جدی تر مانند عفونت یا افزایش وزن کمتر اتفاق می افتند. درمان لک و پیس با کورتیکواستروئید ها یک گزینه درمانی طولانی مدت برای ویتیلگیو در نظر گرفته نمی شود. این روش ممکن است سه ماه طول بکشد تا نتایج استفاده از دارو را مشاهده کنید.
3) آنالوگ های موضعی ویتامین D:
متخصص پوست شما ممکن است برای درمان لک و پیس دسته ای از دارو ها به نام آنالوگ ویتامین دی مانند کلسیپوترین و تاکالسیتول را تجویز کند. این پماد های موضعی مشتقات مصنوعی ویتامین دی هستند و پاسخ التهابی در سلول های رنگدانه پوست را کاهش می دهند. این پماد ها در ترکیب با نور درمانی یا کورتیکواستروئید ها استفاده می شوند. آنالوگ های ویتامین دی بی خطر هستند و می توانند عوارض جانبی خفیفی مانند سوزش، تورم و خارش پوست بدن داشته باشند.
تاثیر گلوتاتیون بر ویتیلیگو
ویتیلیگو اختلال رنگدانه ای ایدیوپاتیک پوست است که به صورت لکه های سفید روی پوست خود را نشان می دهد. استرس اکسیداتیو یکی از عواملی است که در ابتلا به ویتیلیگو موثر است. همان گونه که پیشتر نیز اشاره کردیم گلوتاتیون از استرس اکسیداتیو پیشگیری می کند. بیشتر کسانی که به ویتیلیگو دچار می شوند، سطح گلوتاتیونشان پایین است. این ماده یکی از اجزاء مهمی است که با رادیکال های آزاد مبارزه می کند و فلزات سنگین را از بین می برد.
برای خرید قرص گلوتاتیون به شماره 09302007587 در برنامه ایتا یا روبیکا پیام دهید.
سرم ضد لک و پیس ویتیلیگو GFBF
این محصول در حجم 10 میلی لیتر برای انواع پوستهای دارای لک سفید تولید شده است. این سرم باعث تولید گلوتتیون و رنگدانه در پوست شده و رنگ پوست را به رنگطبیعی خد برمیگرداند. سرم جی اف بی اف حاوی پپتید bfGf برای از بین بردن لکه های سفید پوست می باشد. این محصول دارای یک سری گویچه می باشد که باید هر شب روی لکهای سفید پوست قرار داده شود.
برای خرید این محصول از داروخانه مهتاطب میتوانید با شماره 02165389342 تماس بگیرید و یا در برنامه ایتا -روبیکا به شماره 09302007587 پیامک دهید تا مشاوران شما را راهنمایی کنند.
جراحی و روش های تخصصی
در صورتی که درمان های موضعی موثر نباشند و ویتیلیگو تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد، ممکن است این روش ها توصیه شود. نتایج این روش ها متفاوت است. متخصص پوست شما ممکن است ترکیب بیش از یک نوع درمان لک و پیس را برای شما تجویز کند.
1) نور درمانی
متخصص پوست در این روش درمان لک و پیس، پوست شما را در معرض مقادیر کمی از اشعه فرابنفش قرار می دهد. لامپ یا لیزر مخصوص در نواحی بدون رنگ، رنگدانه ها را تقویت می کند و لک های سفید روی پوست از بین می روند. نور درمانی روی صورت بیشترین اثر را دارد. برای درمان لک و پیس دو تا سه جلسه درمان در هفته برای چند هفته تا چند ماه لازم است.
2) نور درمانی PUVA
نور درمانی را می توان به تنهایی انجام داد؛ اما ممکن است برای شما یک داروی خوراکی یا موضعی به نام پسورالن تجویز شود که پوست شما را به نور حساس تر می کند. این درمان لک و پیس، ترکیبی از پسورالن و UVA است. درمان PUVA در بیمارستان یا مرکز سر پایی معمولا دو بار در هفته به مدت حدود یک سال انجام می شود. مطالعات نشان می دهند که حدود 50 تا 75 درصد برای صورت، بدن، بازو ها و پا ها موثر است. افرادی که تحت درمان با PUVA قرار می گیرند برای جلوگیری از عوارض جانبی جدی تحت نظر قرار می گیرند؛ زیرا پسورالن گاهی اوقات می تواند چشم ها را تحت تاثیر قرار دهد.
3) لیزر اگزایمر
درمان لیزر برای از بین بردن ویتیلیگو موثر است. این روش درمان لک و پیس می تواند برای درمان ناحیه های کوچک تر ویتیلیگو استفاده شود. این نوع لیزر اشعه فرابنفش را در طول موج خاصی تولید می کند و نشان داده شده است که باعث افزایش رنگدانه پوست می شود.
4) جراحی رپیگمانتاسیون
در روش های جراحی مختلف پوست سالم از یک ناحیه از بدن برداشته می شود و ناحیه آسیب دیده با این پوست سالم جایگزین می شود. اگر نور درمانی و دارو های موضعی موثر نبود، ممکن است این روش جراحی جواب دهد.
5) دپیگمانتاسیون یا رنگدانه زدایی
دپیگمانتاسیون رنگدانه های باقی مانده را از پوست برمی دارد و تمام پوست را به همان رنگ لکه های سفید یا بدون رنگ درمی آورد. سازمان غذا و دارو دارویی به نام مونوبنزون را برای این روش تایید کرده است. با این حال این دارو عوارض جانبی ای مانند خارش، سوزش و خطر ایجاد رنگدانه مجدد دارد.
6) میکروپیگمنتیشن
میکروپیگمنتیشن نوعی تکنیک خالکوبی است که معمولا روی نواحی کوچک تری از پوست انجام می شود تا لکه های لک و پیس یا ویتیلیگو با بقیه پوست ترکیب شوند. نتایج کامل تا سه هفته قابل مشاهده است. میکروپیگمنتیشن با خطراتی از جمله عفونت، التهاب و آلرژی پوستی همراه است.
روش های درمانی دیگر و سبک زندگی
شما در کنار روش های درمان لک و پیسی که پزشکتان به شما پیشنهاد می کند، لازم است بعضی از موارد را رعایت کنید. این موارد عبارتند از:
1) محافظت در برابر آفتاب: انواع کرم ضد آفتاب مانند SPF30 یا بالاتر از پوست شما که ملانین کافی برای مقاومت در برابر اشعه های خورشید ندارد، محافظت می کنند.
2) استتار پوست: استفاده از کرم برنزه کننده می تواند به پوست شما رنگ اضافه کند.
3) کانسیلر های ضد حساسیت: برای خرید این محصول حتما نوع ضد آب را انتخاب کنید.
4) تغییرات رژیم غذایی: افراد مبتلا به ویتیلیگو باید یک رژیم غذایی مغذی و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن داشته باشند که حاوی فیتوکمیکال ها، بتاکاروتن و آنتی اکسیدان باشد.
5) استفاده از مکمل های دارویی: مکمل های ویتامین و مواد معدنی برای درمان بیماری لک و پیس مورد استفاده قرار می گیرند. مکمل هایی مانند ال فنیل آلانین، پلی پودیوم لوکوتوموس، اسید فولیک، فلز روی و ویتامین های سی، ب 12 و ای می توانند برای درمان بیماری لک و پیس مفید باشند.
6) حمایت روانی: این بخش کلیدی ترین بخش درمان لک و پیس است. استرس می تواند این بیماری را تشدید کند. بیماران ممکن است مضطرب و افسرده شوند و تمام مدت به این بیماری فکر کنند. افراد دیگر جامعه که درک درستی از این بیماری ندارند، فکر می کنند این بیماری مسری است و همین موضوع می تواند افراد مبتلا به بیماری ویتیلیگو یا لک و پیس را گوشه گیر و ضد اجتماعی کند و عزت نفس آن ها را کم کند. بیماران مبتلا به لک و پیس باید در کنار مراجعه به متخصص پوست، با یک روانشناس مشورت کنند.
آیا امکان دارد بیماری لک و پیس پس از درمان دوباره برگردد؟
مهم است بدانید با انجام هر یک از راه های درمان ویتیلیگو، نتایجی مشاهده می کنید. این نتایج همیشه دائمی نیستند. مثلا در روش درمان لیزر اگزایمر لکه های جایگزین شده ممکن است از بین بروند. در روش دپیگمانتاسیون هم ممکن است رنگدانه های پوست دوباره برگردند. از آن جایی که درمان این بیماری قطعی نیست، شما باید همیشه تحت نظر پزشک متخصص پوست باشید.
آیا لک و پیس یا ویتیلیگو ارثی است؟
بله. حدود 20 تا 30 درصد افراد مبتلا به بیماری پوستی لک و پیس، خویشاوند درجه یکی دارند که به این بیماری مبتلا بوده است. البته اگر ویتیلیگو دارید، لزوما به این معنی نیست که فرزندان شما به این بیماری مبتلا می شوند.
جمع بندی
ما در این مقاله روش های درمان لک و پیس یا ویتیلیگو را توضیح دادیم و به چند سوال رایج در این زمینه پاسخ دادیم. شما می توانید برای مشاوره با شماره 02165389342 تماس بگیرید و یا در واتساپ-تلگرام به شماره 09358343612 پیامک دهید تا بتوانید مستقیما با پزشکان داروساز و مشاوران متخصص در داروخانه آنلاین مهتاطب صحبت کنید و مشاوره های لازم را بگیرید.
دکتر رویا میرنظامی 
