دکتر رویا میرنظامی 
درماتیت سبورئیک یک بیماری شایع پوستی است که باعث ایجاد بثورات خارش دار با پوسته پوسته پوسته شدن پوست، قرمزی پوست و ایجاد لکه های روشن روی پوست تیره می شود؛ همچنین به آن شوره سر، سبوره ، اگزمای سبورئیک و پسوریازیس سبوره ای گفته می شود.
درماتیت سبورئیک به پسوریازیس، اگزما و آلرژی شباهت زیادی دارد اما این بیماری نه تنها روی پوست سر بلکه در هر جای بدن می تواند اتفاق بیفتد. به دلیل اینکه این بیماری بسیار شایع است، مجله مهتاطب، در این مقاله به طور کامل به بررسی علل، علائم و درمان درماتیت سبورئیک می پردازد.
متخصصان هنوز علت اصلی این بیماری را کشف نکرده اند اما با توجه به تحقیقات و مطالعات انجام شده، به نظر میرسد موارد زیر، علل بروز درماتیت سبورئیک می باشد:
1) فشار
2) مسائل ژنتیکی
3) نوعی مخمر به نام مالاسزیا که در پوست تمام افراد وجود دارند اما در برخی از افراد، این مخمر بیش از حد رشد میکند.
4) افزایش سطح آندروژن (هورمون ها)
5) افزایش سطح چربی های پوست
6) افزایش سطح چربی های بدن
7) یک واکنش التهابی
8) هوای سرد و خشک
9) شرایط پزشکی و داروهای مصرفی
10) پاسخ سیستم ایمنی بدن
11) پوست چرب
12) استفاده از لوسیون های حاوی الکل
13) سابقه بیماری های پوستی مانند روزاسه، پسوریازیس و آکنه
نشانه های بیماری درماتیت سبورئیک در نوزادان و بزرگسالان متفاوت است که در ادامه به بررسی هر کدام می پردازیم:
نوزادانی که زیر 3 ماه دارند معمولا بیماری زردی دارند به طوری که پوسته های زرد یا قهوه ای روی پوست سر آنها ایجاد می شوند. این لکه ها معمولا تا قبل از 1 سالگی از بین می روند، اگرچه ممکن است با رسیدن به دوران بلوغ، دوباره برگردند. والدین ممکن است که درماتیت سبورئیک نوزادان را با بثورات پوشک اشتباه بگیرند.
این بیماری در افراد بزرگسال ممکن است روی صورت و به خصوص در اطراف بینی، ابرو، پلک یا پشت گوش ظاهر شود، اما همان طور که در ابتدای مقاله گفتیم، درماتیت در هر جایی از بدن می تواند ظاهر شود از جمله:
✔️ وسط قفسه سینه
✔️ اطراف ناف
✔️ روی باسن
✔️ در چین های پوستی زیر بازوها و پاها
✔️ کشاله ران ها
✔️ زیر سینه ها
پوستی که دچار درماتیت سبورئیک شده، با خارش یا سوختگی همراه است و پوست هایی که پوسته پوسته می شوند می توانند سفید مایل به زرد و مرطوب و روغنی به نظر برسند. از آنجایی که درماتیت هم مانند سایر بیماری های پوستی است، برای تشخیص و درمان، بهتر است به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
در ابتدا پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی شما سوال کرده و به پوست شما نگاه می کند. آنها ممکن است کمی پوست را خراشیده و زیر میکروسکوپ به آن نگاه کنند تا شرایطی را که روی پوست شما تاثیر می گذارد از بین ببرند:
پسوریازیس:
پسوریازیس باعث لکه های سفید و نقره ای روی آرنج و زانو می شود، همچنین می تواند ظاهر ناخن های شما را نیز تغییر دهد. یک فرد میتواند همزمان باهم پسوریازیس و درماتیت سبورئیک داشته باشد.
اگزما که به آن درماتیت آتوپیک هم میگویند باعث ملتهب شدن پوست سر، آرنج و زانو می شود.
آکنه روزاسه:
این بیماری می تواند همراه با درماتیت نیز رخ دهد. آکنه روزاسه باعث ایجاد بثورات قرمز با میزان کم شده که اغلب روی صورت هستند و حتی ممکن است هیچ بثورات قرمزی روی پوست مشاهده نکنید. روزاسه می تواند چندین بار از بین رفته و برگردد.
آلرژی:
اگر بثورات شما خارش داشته باشد و با درمان برطرف نشود، می توان نتیجه گرفت که شما آلرژی دارید.
لوپوس اریتماتوی سیستماتیک (SLE):
این بیماری در برخی از مراحل خود، باعث ایجاد بثورات پروانه ای در وسط صورت می شود.
درماتیت سبورئیک معمولا خود به خود برطرف می شود اما این بیماری، مادام العمر میباشد و هر از گاهی از بین می رود و دوباره شروع می شود؛ اما جای نگرانی نیست، شما با مراقبت های پوستی می توانید آن را کنترل کنید. معمولا پزشکان به بیماران درماتیت سبورئیک توصیه میکنند که در ابتدا با درمان های گیاهی و خانگی شروع کنند.
مکمل های روغن ماهی می توانند به سرکوب التهابات پوستی که آلرژی و درماتیت سبورئیک ایجاد می کند کمک کنند و همچنین سایر مزایای تغذیه ای را نیز فراهم کنند. همچنین اسیدهای چرب امگا 3 آن می تواند به تقویت سلامت کلی ایمنی و قلب و عروق کمک کند.
آلوئه ورا گیاهی است که خاصیت ضد التهابی داشته و تحقیقات نشان داده اند که عصاره آلوئه ورا در درمان درماتیت سبورئیک موثر میباشد. مکمل های حاوی ژل یا عصاره آلوئه ورا می توانند گرمای بدن را کم کنند.
پروبیوتیک ها ممکن است به درمان انواع مختلف مشکلات پوستی، به ویژه در کودکان، کمک کنند اما تحقیقات کمی در رابطه با ارتباط پروبیوتیک ها با نتایج موثر در درماتیت سبورئیک وجود دارد با این حال هنوز، پروبیوتیک ها می توانند مسائل التهابی را در بدن کاهش دهند.
روغن درخت چای برای چندین بیماری پوستی مورد مطالعه قرار گرفته است. فواید ضد باکتریایی، ضد قارچی و ضد التهابی، آن را به یک درمان ایده آل برای درماتیت سبورئیک تبدیل کرده است. ممکن است شامپو، نرم کننده ها و سایر محصولاتی که حاوی روغن درخت چای هستند به درمان و تسکین خارش پوست سر کمک کنند.
روغن زیتون یکی دیگر از راه های حفاظت از پوست سر در مقابل درماتیت سبورئیک است. کافیست مقداری روغن زیتون را به پوست سر خود مالیده و اجازه دهید تا یک ساعت بماند. سپس خوب موهای خود را بشویید تا هیچ اثری از روغن روی پوست شما نباشد و بعد از شامپوی همیشگی خود استفاده کنید.
برای درمان درماتیت سبورئیک باید از یک شامپوی ضد شوره یا یکی از مواد زیر استفاده کنید:
برای برطرف کردن درماتیت سبورئیک روی پوست بدن، باید همیشه پوست خود را تمیز نگه دارید، بنابراین هر روز پوست خود را با آب و صابون بشویید.
یکی دیگر از راه های درمان درماتیت سبورئیک، قرار گرفتن در فضای آزاد و نور خورشید است زیرا آفتاب می تواند فعالیت مخمرهایی که باعث ایجاد مشکل می شوند را متوقف کند، اما حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
سایر درمان های درماتیت سبورئیک عبارتند از:
1) محصولات ضد قارچ
2) لوسیون های کورتیکواستروئید
3) محصولات گوگردی
البته این داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند، به خصوص اگر مدت طولانی از آنها استفاده کنید. توصیه های پزشک خود را دنبال کنید زیرا بهترین نتایج اغلب از ترکیبی از درمان ها حاصل می شود.
هیدروکورتیزون، فلوئوسینولون (Capex ، Synalar)، کلوبتازول (Clobex ، Cormax) و دزونید (Desowen ، Desonate) کورتیکواستروئید هایی هستند که بهتر استبه پوست سر یا سایر مناطق آسیب دیده بزنید. استفاده از آنها موثر و آسان است، اما باید کم مصرف شوند. اگر هفته ها یا ماه ها بدون وقفه استفاده شود، می تواند عوارض جانبی مانند نازک شدن پوست یا نشان دادن رگه ها یا خطوط روی پوست را ایجاد کند.
کرم ها یا لوسیون های حاوی مهار کننده های کلسینورین تاکرولیموس (Protopic) و پیمکرولیموس (Elidel) ممکن است موثر باشد و عوارض جانبی کمتری نسبت به کورتیکواستروئیدها داشته باشند، اما آنها در درمان، اولویت اول نیستند زیرا سازمان غذا و دارو آمریکا نگرانی هایی در مورد ارتباط احتمالی آنها با سرطان دارد. علاوه بر این هزینه تاکرولیموس وپیمکرولیموس بیشتر از داروهای خفیف کورتون است.
اگر نوزاد شما زردی دارد، باید سر او را روزانه با شامپو بچه بشویید. هرگز بدون مشورت با پزشک از شامپو ضد شوره برای درمان شوره سر و درماتیت سبورئیک برای کودکان استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث خارش پوست سر آنها شود. برای نرم کردن بخش های ضخیم و کلفت، روغن معدنی را روی ناحیه مورد نظر مالیده و با شانه بچه به آرامی آن را شانه کنید تا پوست ها جدا شوند.
اگر ناحیه ای که دچار درماتیت سبورئیک شده دردناک، قرمز یا متورم شد یا شروع به تخلیه چرک کرد، به پزشک مراجعه کنید. آنها ممکن است برای پاک کردن علائم، کرم، شامپو یا قرص های ضد قارچی به شما بدهند.
✉️مشاوره خرید محصولات داروخانه مهتاطب بصورت چت در واتساپ-ایتا و روبیکا: 09302007587
☎️مشاوره تلفنی : 02165389342
👤مشاوران پوست و مو و پزشکان داروساز در داروخانه مهتاطب آماده پاسخگویی و راهنمایی شما هستند.
مقالات مرتبط:
